Qendra për Edukim Qytetar (CGO) në Mal të Zi prezantoi rezultatet e një sondazhi të agjencisë “Damar” të kryer në fillim të tetorit, sipas të cilit gati 70 për qind e të anketuarve besojnë se Mali i Zi duhet të mbetet shtet i pavarur, ndërsa 55 për qind besojnë se vendi duhet të mbetet anëtar i Aleanca e NATO-s.
Sondazhi, i kryer nga 2 deri më 10 tetor me 995 të anketuar, tregoi se në këtë moment 77 për qind e të anketuarve e njohin pavarësinë e Malit të Zi “si përfundimtare dhe të padiskutueshme”, në krahasim me 22.7 për qind që dhanë përgjigje negative, raporton “Zëri i Amerikës” në gjuhën serbe.
Më shumë se dy të tretat e të anketuarve, 67,4 për qind, mendojnë se referendumi për pavarësinë e Malit të Zi nuk duhet të përsëritet, ndërsa 24,3 për qind mendojnë se është e nevojshme të deklarohet sërish për statusin shtetëror-juridik i vendit.
Sipas të dhënave të marra nga sondazhi, 68,7 për qind mendojnë se Mali i Zi duhet të mbetet i pavarur, 18,3 për qind se duhet të jetë në union me Serbinë, 5,9 për qind se duhet të jetë në union me Serbinë dhe Republikën Sërpska, ndërsa 7,1 për qind nuk kanë asnjë mendim për çështjen.
Kur bëhet fjalë për identitetin kombëtar, 77 për qind e të anketuarve në anketën e CGO besojnë se ekziston një identitet malazez i pavarur nga ai serb, 22 për qind besojnë se ai nuk ekziston, ndërsa 5,9 për qind nuk kanë asnjë mendim.
Më shumë se gjysma e të anketuarve, 52,9 për qind, besojnë se ka ndikim të Serbisë zyrtare në çështjet e brendshme në Mal të Zi, 28,7 besojnë se nuk ekziston, ndërsa 18,4 për qind janë përgjigjur se nuk e dinë.
42,7 për qind besojnë se Kisha Ortodokse Serbe ka ndikim në situatën e brendshme politike në Mal të Zi, 27,9 për qind besojnë se nuk është kështu, dhe 29,3 për qind nuk dinë ose nuk kanë mendim.
Sipas të njëjtit anketë, 63.5 për qind e të anketuarve pranojnë se ka një gjuhë malazeze, kundrejt 36.5 që kanë dhënë përgjigje negative.
Në pyetjen nëse kisha malazeze ishte autoqefale, 39.6 për qind janë përgjigjur po, 25.3 mendojnë se jo, ndërsa 35.1 për qind nuk kanë mendim.
Pikëpamjet e të anketuarve janë të ndara kur bëhet fjalë për pronën e kishës, për të cilën 24,6 për qind besojnë se duhet t’i takojë shtetit, 22,5 për qind se duhet të jenë në pronësi të Kishës Ortodokse Serbe, 16,6 për qind pronë e Metropolit Malazez Litoral, 21,1 nga Kisha Ortodokse Malazeze dhe rreth 15 për qind nuk e dinë ose nuk kanë qëndrim.
Afro 48 për qind e të anketuarve e konsiderojnë Njegoshin pjesë të kulturës malazeze, 36,3 për qind malazeze dhe serbe, ndërsa 16 për qind e konsiderojnë atë ekskluzivisht pjesë të kulturës serbe.
Anketa, e cila përfshinte pyetje për marrëdhëniet ndërkombëtare dhe rajonale, si dhe çështje historike, tregoi se 44 për qind e njohin Kosovën si shtet të pavarur, 38.5 për qind nuk e njohin atë, ndërsa pjesa tjetër “nuk e dinë ose nuk kanë asnjë mendim”.
Të pyetur nëse besojnë se ka ndodhur gjenocidi në Srebrenicë, 59.5% janë përgjigjur pozitivisht, 23% negativisht, ndërsa 17.5% nuk kanë ndonjë mendim.
Kur bëhet fjalë për çështjet historike nga Lufta e Dytë Botërore, një e treta e të anketuarve ose 32,3 për qind janë të afërt me lëvizjen partizane, 18 për qind e tyre preferojnë çetnikët, ndërsa rreth gjysma e të anketuarve deklaruan se nuk kishin ndonjë mendim apo nuk e dija.
Të pyetur se kë mbështesin në luftën e Ukrainës, 41.3 janë përgjigjur se mbështesin Ukrainën, 24.3 Rusinë, ndërsa 34.3 nuk kanë asnjë mendim për këtë çështje dhe përgjigje të ngjashme janë dhënë edhe në pyetjen nëse mbështesin sanksionet kundër Rusisë, ku 41 për qind mbështesin dhe rreth një e treta nuk i mbështesin sanksionet.
“Mendimi për rreziqet e ndikimit rus në rajon është i ndarë, me një mbizotërim të lehtë se është i rrezikshëm me 37,1 për qind, krahasuar me atë që nuk është me 35,6 për qind”, ka thënë drejtoresha e CGO, Daliborka Uljareviq.
Ajo theksoi se, edhe pse hulumtimi i referohet një kampioni që pasqyron popullsinë e përgjithshme, numri më i madh i të anketuarve që preferojnë lëvizjen çetnike, nuk e njohin pavarësinë e Kosovës ose besojnë se gjenocidi nuk ka ndodhur në Srebrenicë, janë në mesin e votuesve nga partitë që formojnë Qeverinë e re malazeze.
Sa i përket mbështetjes për anëtarësim në BE, 77.4 për qind kanë dhënë përgjigje pozitive dhe 16.9 për qind kanë dhënë përgjigje negative, ndërsa 5.7 për qind nuk kanë pasur mendim.
Sipas sondazhit të CGO, 55 për qind e të anketuarve mbështesin anëtarësimin e Malit të Zi në aleancën e NATO-s, 36.4 janë kundër dhe pjesa tjetër nuk ka asnjë mendim për këtë çështje.
Hulumtimi është pjesë e projektit “Plenumi për marrëdhëniet malazezo-serbe”, i cili realizohet nga CGO në bashkëpunim me ADD nga Serbia, me mbështetjen financiare të Ambasadës së Zvicrës, dhe është realizuar paralelisht në Serbi dhe Mal të Zi.
Sipas njoftimit nga CGO, rezultatet e hulumtimit të kryer në Serbi do të prezantohen nesër në Beograd.
