Analistë në Serbi mendojnë se Perëndimi nuk ishte shumë i ashpër në kritika ndaj presidentit serb Aleksandar Vuçiç për manipulimet e shumta të procesit zgjedhor të 17 dhjetorit në Serbi.
Ata mendojnë se presidenti serb priten pas përfundimit të festave të fundvitit, por theksojnë se partnerët perëndimorë po luajnë në mënyrë pragmatike, duke pasur parasysh se Vuçiç është ende i vetmi lojtar që mund ta përfundojë çështjen me Kosovën.
“Mund të konkludohet se Perëndimi është ende shumë tolerant ndaj presidentit të Serbisë [Aleksandar Vuçiç], se pret që ai t’i përmbushë premtimet e tij në lidhje me planin evropian rreth Kosovës pas formimit të qeverisë dhe se nuk duan ta ngucin deri atëherë. Pasi, në fund të fundit, nuk e shqetësojnë për vite të tëra derisa po ndërtonte një autokraci në Serbi”, thotë komentues i politikës së jashtme Boshko Jakshiç në një intervistë për Zërin e Amerikës [edicioni në gjuhën serbe] dhe kujton se pas largimit të ish-kancelares Angela Merkel, Vuçiç mbeti pa një partner të fortë në Berlin dhe se sot e ka shumë më vështirë me koalicionin e të majtëve dhe gjelbërve që udhëheq politikën e Gjermanisë.
“Është e qartë se në këtë fazë marrëdhëniet e Serbisë me Perëndimin janë më të këqijat me Gjermaninë dhe kjo mund të supozohej menjëherë pas formimit të qeverisë së re gjermane, sepse të Gjelbrit, të cilët kanë Ministrinë e Punëve të Jashtme, ishin kundërshtarë të mëdhenj të regjimit të Vuçiqit, edhe në kohën kur në pushtet ishte Angela Merkel”, shton Jakshiç.
Sipas tij, Analena Berbock i ka qëndruar besnike politikës që ka bërë derisa ishte në opozitë dhe tani, pasi erdhi në krye të Ministrisë së Jashtme gjermane, ka vazhduar me atë politikë dhe është logjike, siç thotë Jakshiq, se do të acarohen edhe më shumë marrëdhëniet në linjën Berlin-Beograd.
Gazetari i Deutsche Welle, Dragoslav Dedoviç nuk është i befasuar që nuk ka pasur shumë kritika nga Perëndimi për gjithçka që u pa gjatë zgjedhjeve në Serbi të 17 dhjetorit.
Siç tha ai ka pasur shumë gjatë kontinuitet të shikimit përmes gishtave për Aleksandar Vuçiçin gjatë dekadës së fundit dhe tani është e vështirë ta ndryshosh atë brenda natës.
“Në vendet e të ashtuquajturave spin-demokraci, kthesat ndodhin me vullnetin e një njeriu dhe fushatat e medias së tij brenda 24 orëve. Kjo nuk ndodh brenda natës në vendet me institucione serioze, apo konfederata si BE. Por kjo do të ndodhë nëse vërtetohet vjedhja dhe menaxhimi zgjedhor nga partia në pushtet në Serbi. Unë mendoj se do të ketë pasoja, do t’i marrë ato pasoja dhe politika e jashtme e BE-së jo vetëm do ta regjistrojë, por do ta regjistrojë si një kthim të rëndë në marrëdhëniet me një vend që pretendon se është në rrugën e hyrjes në BE”, beson Dedoviç.
Ai beson se në Gjermani edhe pas kohës së Angela Merkelit vazhdoi politika që vetëm autokrati mund ta përfundojë çështjen me Kosovën, por edhe në Berlin dhe në përgjithësi në Perëndim nuk e llogarisin më Vuçiqin si partner serioz dhe se ata shtrojnë një pyetje serioze – sidomos pas ngjarjeve në Banjskë – a e kontrollon ende seriozisht situatën në vend presidenti i Serbisë.
“Mendoj se Aleksandar Vuçiq, me këtë lloj menaxhimi elektoral që është kaq evident, e ka tepruar dorën e tij në kuptimin që me gjithë logjistikën dhe miliona euro që ka investuar, nuk ka mundur as ta fshehë mirë”, shton Dedoviç.
Analistët serbë nuk pajtohen me vlerësimet se kritikat perëndimore për atë që ndodhi në zgjedhjet në Serbi duhet të priten vetëm pas festave të Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri, kur makineria politike të nxehet sërish.
Sipas tyre, partnerët perëndimorë po luajnë në mënyrë pragmatike, duke pasur parasysh se Vuçiç është ende i vetmi lojtar që mund ta përfundojë çështjen me Kosovën.
Sipas mendimit të Boshko Jakshiqit, kur emisari evropian për Kosovën, Miroslav Lajçak, deklaroi se në fund të janarit mund të pritet një përparim në dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës – ai tha këtë duke pasur parasysh disa informacione që opinioni ende nuk i di.
Sipas tij kjo është arsyeja që nuk pati komente serioze nga Perëndimi për gjithçka që ndodhi në zgjedhjet në Serbi dhe Beograd.
“Mendoj se bëhet fjalë për pragmatizëm siç kemi mundur të dëshmojmë deri më tani, kështu që kjo përmbajtje nuk është e rastësishme dhe nuk mund të justifikohet me festat e Krishtlindjeve, por është një qëndrim dhe qasje e pranuar diplomatike në lidhje me Vuçiqin për ta shpëtuar atë çfarë, e përsëris, ai duhet të bëjë diçka për Kosovën së shpejti. Dhe kjo është pranimi i të ashtuquajturit plan Soltz-Macron.”, beson Boshko Jakshiç.
Sipas mendimit të Dragoslav Dedoviçit, merita e madhe që mori Vuçiç në lidhje me dialogun e mëparshëm me Prishtinën dhe gjatë krizës së emigrantëve në vitin 2015 po shkrihet me shpejtësi.
“Ai bëri gjithçka siç dëshironte Gjermania. Pra, ai nuk krijoi problem në asnjë rast dhe atë kredi që e mori atje – e shpenzoi për planin e brendshëm politik për të forcuar tendencat autokratike. Mendoj se kjo nuk ishte e zgjuar për të, do të ketë një faturë edhe për këtë, por ky është thjesht një fakt. Se ai, duke konsoliduar pushtetin e tij, kaloi kufirin e padukshëm midis tendencave autokratike personale dhe një pike pa kthim, ku një shoqëri ka problemin e autoritarizmit.”, beson Dedoviç.
