Nisur nga incidenti me avionin e linjës Londër-Singapor, ku një pasagjer humbi jetën dhe mbi 30 të tjerë u lënduan si pasojë e turbulencave të forta gjatë fluturimit, më poshtë ju prezantojmë se çfarë janë turbulencat dhe se çfarë thonë ekspertët për rrezikshmërinë e tyre.
Gjithçka që duhet të dini, që të mos keni frikë nga turbulencat. E para, ndoshta dhe më e rëndësishmja: avionët nuk bien.
Turbulenca është një ndryshim i papritur në rrjedhën e ajrit. Mund të shkaktohet nga një numër faktorësh. Shkaku më i zakonshëm është ajri i turbullt në atmosferë.
Por a duhet të keni frikë? Jo, thonë pilotët, studiuesit dhe ekspertët e aviacionit. Ata theksojnë se turbulencat janë një fenomen normal, edhe pse jo plotësisht i parashikueshëm.
Ja disa gjëra të dobishme që duhet të dini për turbulencat
1- Rrini të qetë, avioni nuk bie
Asnjë turbulencë nuk mund të përmbysë ose të rrëzojë një avion që fluturon në një lartësi të caktuar. As turbulencat e forta (të cilat janë relativisht të rralla) nuk paraqesin rrezik për avionin. Avionët janë ndërtuar për të përballuar tronditjet shumë më intensive sesa ato që mund të keni përjetuar.
2- Të pafat po, por pak
Sipas të dhënave të mbledhura nga Administrata Federale e Aviacionit (FAA), agjencia federale e SHBA për aviacionin civil, çdo vit në SHBA ka rreth gjashtëdhjetë njerëz që vuajnë nga dëmtimet e shkaktuara nga turbulencat. Dy të tretat e këtyre janë shoqëruesit e fluturimit ose udhëtarët, të cilët nuk kanë vënë rripat e sigurimit ose janë duke qëndruar në kohën e turbulencës. Me fjalë të tjera: 20 pasagjerë në vit (rreth 800 milionë udhëtarë të përgjithshëm) u lënduan për shkak të turbulencave – një numër tepër i ulët.
3- Pilotët e dinë kur do të ndodhin
Në shumë raste, pilotët e dinë saktësisht se kur vjen turbulenca e fortë – falë edhe radarit në kabinë, parashikimit të motit, parashikimet për trazira të mundshme para fluturimit dhe informacionin që vjen nga avionët e tjerë që janë në të. Në këtë pikë, komandanti këshillon pasagjerët të mbajnë rripat e tyre të sigurimit.
4- Turbulenca të rrezikshme do të ketë gjithnjë e më shumë
Turbulencat që gjenden në ajër të pastër (CAT, Clear Air Turbulence), dmth. në zonat me një qiell të qartë, ku nuk ka as forma të reja, janë lloji më i shpeshtë dhe më “i rrezikshëm” sepse ato janë të papritura dhe të padeklarueshme nga radarët meteorologjikë. Sipas studimeve të ndryshme, intensiteti dhe shpeshtësia e tyre janë të destinuara të rriten ndjeshëm në vitet e ardhshme në zona të caktuara dhe në kohë të caktuara. Shkaku: ndryshimi i klimës.
5- Pilotët e dinë çfarë duhet të bëjnë
Për të parandaluar turbullirat, pilotët studiojnë me kujdes kushtet e motit, planifikojnë fluturimin paraprakisht dhe zgjedhin rrugën më të mirë. Një nga gjërat që piloti nuk duhet të bëjë gjatë një turbulence është që ta luftojë atë.
6- Lidhni rripat
Mënyra e vetme për të parandaluar dëmtimet që lidhen me turbulencën është që të vini rripat e sigurimit.
7- Fluturoni në mëngjes
Ekziston një mënyrë për të shmangur turbulencat: fluturoni herët në mëngjes “kur ajri është më i qetë”.
8- Si ta përballojmë frikën
Cynthia Drescher tha për revistën “Traveler”, një mënyrë për të kapërcyer frikën e turbulencës mund të jetë “të kërceni në sedilje” në momentin që ndodhin. “Ankthi do të jetë më i paktë”. Ka edhe teknika të ndryshme relaksimi që mund të ndihmojnë në kontrollimin e frikës ose së paku të shmangni kushtet e panikut. Piloti Ron Nielsen sugjeron të marrësh një stilolaps dhe shkruash emrin tënd në një fletë.
