Sonja Biserko, kryetare e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut ka thënë se rasti i Banjskës ndryshoi në mënyrë dramatike atmosferën dhe qëndrimin e bashkësisë ndërkombëtare perëndimore ndaj Ballkanit Perëndimor dhe në veçanti ndaj Serbisë.
“Reagimi i menjëhershëm i Perëndimit ndaj aktit terrorist në fshatin Banjskë ekspozoi politikën dyfishe të Serbisë, por edhe dështimin e politikës perëndimore të promovimit dhe tolerimit të Serbisë. Në një farë mënyre, ajo ngjarje pati një efekt kthjelltës në BE, SHBA dhe NATO”, tha ajo për Danas.
Sipas saj, duke qenë se siguria ka prioritet në rrethanat aktuale ndërkombëtare, veçanërisht duke pasur parasysh se Rusia qëndronte pas përpjekjeve destabilizuese në Ballkan në disa raste (dhe ende është), ishte i pritshëm reagimi i shpejtë i Perëndimit, duke qenë se ishte një vijë e kuqe dhe një paralajmërim se manipulimet dhe gënjeshtrat e Beogradit nuk mund të tolerohen më.
Perëndimi ka ashpërsuar kërkesat e tij, para së gjithash për shkak të mundësisë që të përsëritet një sulm i ngjashëm me atë në Banjskë dhe ndërgjegjësimit për pasojat e mundshme që një zhvillim i tillë do të kishte në rajon. Kjo reflektohet në çdo deklaratë të re për Ballkanin Perëndimor. Inkursioni në veri të Kosovës tregoi brishtësinë e rajonit dhe potencialin destruktiv të Serbisë për të destabilizuar rajonin dhe Evropën – sipas Danas.
Përveç Kosovës, thekson më tej Biserko, Beogradi është nën presion dhe për shkak të bashkëpunimit gjithnjë e më të thelluar me Rusinë, veçanërisht në fushën e sigurisë (ata falënderuan publikisht shërbimet ruse të sigurisë, të cilat theksuan mundësinë e Maidanit serb), por edhe për shqyrtimin e pretendimeve për parregullsi të zgjedhjeve (veçanërisht në Gjermani).
“Beogradi duhet të dorëzohet për të paktën një nga ato çështje, dhe me shumë mundësi është Kosova, e cila është de facto një histori e përfunduar. Duke qenë se opozita pro-evropiane nuk e ka të qartë Kosovën, të krijohet përshtypja se Perëndimi beson se Vuçiq është i vetmi që mund të jetë efektiv”, thotë Sonja Biserko.
Ndërkohë, Vuçiq ka paralajmëruar kalimin e lirë të targave të Kosovës nëpër Serbi, që më parë ka qenë shkak për tensione dhe incidente të shumta, përfshirë edhe ato të armatosura.
“Me këtë gjest ai edhe një herë e vuri në dyshim Perëndimin, sepse siç dihet, në rrethanat e dhëna gjeopolitike, mbyllja e çështjes së Kosovës është prioritet i tyre, e jo demokracia në Serbi”, thekson Biserko.
Prandaj, thekson ajo, Vuçiq në daljen e tij në Pink këtë mëngjes, para së gjithash tregon për mosmarrëveshjet brenda qeverisë dhe partisë së tij për orientimin e ardhshëm të Serbisë.
“Ky do të jetë një lloj justifikimi për të për vendimet eventuale. Përmendja e De Golit është gjithashtu tregues sepse ai i dha fund agonisë franceze për Algjerinë. Duhet të kemi parasysh patjetër paketën e gjerë të ndihmës që BE ka përgatitur për Ballkanin Perëndimor menjëherë pas Banjskës. Serbia nuk mund të heqë dorë. Vuçiq ende do të mundohet të balancojë, por ajo hapësirë po zvogëlohet, sidomos rreth Kosovës”, u shpreh ajo.
