Për dhunën e tensionet e krijuara në veri të vendit, bashkësia ndërkombëtare e fajëson Kosovën, e cila sipas saj kishte vepruar “më vete” e pa u koordinuar me ta. Vërejtjet e njëpasnjëshme ishin përkthyer në masa ndëshkuese ndaj shtetit më të ri të kontinentit evropian. Kundërshtimi i përfaqësuesve të Qeverisë së Kosovës ndaj këtyre masave ishte i menjëhershëm, duke i cilësuar ato të padrejta e të njëanshme.
Por, konferencat për media e shkrimet në Facebook nuk arritën t’i bindnin “evropianët” e “amerikanët” që t’i tërheqin sanksionet Kosovës.
Një hap drejt deeskalimit në veri të vendit u arrit më 10 korrik, ku i dërguari i posaçëm për dialogun, Miroslav Lajçak, dhe zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, në Bratisllavë arritën marrëveshje për shtensionim të situatës në veri.
Por, edhe pas reduktimit të forcave policore brenda dhe rreth objekteve në veri që ka shkuar në 50 për qind, masat ndëshkuese nuk janë tërhequr nga BE-ja.
Në lidhje me këtë situatë të krijuar, Dukagjini ka kërkuar mendim nga profesori amerikan Alon Ben – Meir, i cili po ashtu e fajëson kryeministrin e Kosovës, Albin Kurtin, padëgjueshmëria e të cilit, sipas tij, ka krijuar dhunë e përplasje të ashpra në veri të Kosovës.
“Nëse Kurti do të ndiqte kërkesat e parashtruara nga BE-ja dhe SHBA-ja, ata do të qetësonin atmosferën dhe do të qetësonin grindjet në veri të vendit pas përplasjeve më të këqija në më shumë se një dekadë. Ai gjithashtu do të krijonte një mjedis të favorshëm për bashkëpunim dhe do t’i jepte fund konfliktit dhe do të hiqte sanksionet”, ka thënë ai.
Në përgjigjen e tij, Ben Meir e citon “Aleancën Kosovare të Biznesit” e cila kishte thënë se “Qeveria duhet të vijë në vete kur bëhet fjalë për marrëdhëniet me BE-në dhe SHBA-në”.
Çmimin e sanksioneve sipas Ben Meir po e paguajnë qytetarët e Kosovës, derisa thekson se ato më shumë janë vendosur për “ta zgjuar Kurtin ndaj realitetit të hidhur” i cili sipas tij “ka zgjedhur ta injorojë”.
“Në të vërtetë, në realitet Kurti ka dy aleatët e vetëm që kujdesen për të ardhmen dhe prosperitetin e Kosovës, dhe sanksionet që ata kanë vendosur nuk janë aq sa për të ndëshkuar Kosovën si vend, por për të zgjuar Kurtin ndaj realitetit të hidhur që ai zgjedh të injorojë ndërsa Shqiptarët e Kosovës po e paguajnë çmimin”, ka thënë ai.
I pyetur se a mendon se ShBA-ja dhe BE-ja po luajnë rol neutral, duke e ndëshkuar vetëm Kosovën për situatën e tensionuar në veri, Ben Meir thotë se ato “nuk e nuk e përjashtojnë presidentin e Serbisë Vuçiq nga asnjë përgjegjësi”, por, sipas tij, presidenti i Serbisë “, së paku, filloi të përmbushë kërkesat e Brukselit dhe të Uashingtonit për tërheqjen e forcave të tij nga kufiri me Kosovën”.
Si përfundim, Ben Meir është i mendimit se sikur të formohej Asociacioni i Komunave me Shumicë Serbe, nuk do të kishte dhunë e tensione në veri të Kosovës.
“Përfundimisht, është me rëndësi të madhe të theksohet se sikur të ishte krijuar Asociacioni i Komunave siç ishte rënë dakord nga Kosova shumë vite më parë, asgjë nga këto nuk do të kishte ndodhur. Tani është koha për të zbatuar atë që është rënë dakord dhe shpresojmë të fillojmë një epokë të re dhe të rivendosim plotësisht normalizimin e marrëdhënieve dhe bashkëpunimin e SHBA-së dhe BE-së në çdo fushë dhe veçanërisht mbështetjen e tyre financiare, pa të cilën Kosova do të vuajë shumë. Ndikimi i sanksioneve në biznes, arsim dhe infrastrukturë është i dukshëm për të gjithë”, ka thënë profesori Ben Meir.
Përgjigjen e plotë të profesorit amerikan, Alon Ben – Meir, mund ta lexoni më poshtë:
Para se t’u përgjigjemi pyetjeve tuaja, është e rëndësishme që fillimisht të jepet qëndrimi i kryeministrit Kurti. Së fundmi ai tha për mediat se ka propozuar pesë hapa për zgjidhjen e mosmarrëveshjes me BE-në dhe SHBA-në të cilat ia ka përcjellë shefit të politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, duke thënë se:
“Sundimi i ligjit në komunat veriore, për të siguruar që të krijohet menjëherë duke identifikuar anëtarët që kanë kontribuar (në protestat e dhunshme të 29 majit 2023); Grupet e dhunshme të tërhiqen nga territori i Kosovës; Policia e Kosovës dhe (Misioni paqeruajtës i NATO-s në Kosovë) KFOR-i do të kryejnë vlerësime të përbashkëta të sigurisë çdo 15 ditë; qeveria do të koordinohet me të gjithë aktorët për mbajtjen e zgjedhjeve të jashtëzakonshme; dhe Kosova dhe Serbia të kthehen në dialogun e ndërmjetësuar nga Brukseli.
Edhe pse nga këndvështrimi i Kurtit propozimi i tij ofronte një kompromis, në fakt asnjë nga pesë hapat e tij të propozuar nuk adreson shqetësimet e BE-së dhe SHBA-së, të cilat fajësojnë Kurtin për tensionin në veri. Ajo që ata donin ishte që ai të tërhiqte policinë e tij, të caktojë zgjedhje të reja dhe të mos lejojë kryetarët e zgjedhur shqiptarë të veprojnë nga zyrat zyrtare me mbrojtje policore, pavarësisht kundërshtimeve nga serbët vendas.
Siç e kam thënë më parë, edhe pse zgjedhjet ishin të lira dhe të ndershme, duhet të kujtojmë se këta kryetarë komunash u zgjodhën vetëm nga 5 për qind e popullsisë në komunat veriore të mbizotëruara nga serbët që bojkotuan zgjedhjet. Si i tillë, rezultati i zgjedhjeve nuk përfaqëson interesin, ndjenjën dhe pikëpamjet e shumicës dërrmuese të serbëve etnikë dhe për këtë arsye ai nuk mund të konsiderohet “legjitim”.
Nëse Kurti do të ndiqte kërkesat e parashtruara nga BE dhe SHBA, ata do të qetësonin atmosferën dhe do të qetësonin grindjet në veri të vendit pas përplasjeve më të këqija në më shumë se një dekadë. Ai gjithashtu do të krijonte një mjedis të favorshëm për bashkëpunim dhe do t’i jepte fund konfliktit dhe do të hiqte sanksionet.
Siç ka thënë Aleanca e Bizneseve Kosovare: “Qeveria duhet të vijë në vete kur bëhet fjalë për marrëdhëniet me BE-në dhe SHBA-në”. Në të vërtetë, në realitet Kurti ka dy aleatët e vetëm që kujdesen për të ardhmen dhe prosperitetin e Kosovës, dhe sanksionet që ata kanë vendosur nuk janë aq sa për të ndëshkuar Kosovën si vend, por për të zgjuar Kurtin ndaj realitetit të hidhur që ai zgjedh të injorojë ndërsa Shqiptarët e Kosovës po e paguajnë çmimin.
Është e rëndësishme të theksohet se BE-ja dhe SHBA-ja nuk e përjashtojnë Presidentin e Serbisë Vuçiq nga asnjë përgjegjësi, por ai, së paku, filloi të përmbushë kërkesat e Brukselit dhe Uashingtonit për tërheqjen e forcave të tij nga kufiri me Kosovën.
Përfundimisht, është me rëndësi të madhe të theksohet se sikur të ishte krijuar Asociacioni i Komunave siç ishte rënë dakord nga Kosova shumë vite më parë, asgjë nga këto nuk do të kishte ndodhur. Tani është koha për të zbatuar atë që është rënë dakord dhe shpresojmë të fillojmë një epokë të re dhe të rivendosim plotësisht normalizimin e marrëdhënieve dhe bashkëpunimin e SHBA-së dhe BE-së në çdo fushë dhe veçanërisht mbështetjen e tyre financiare, pa të cilën Kosova do të vuajë shumë. Ndikimi i sanksioneve në biznes, arsim dhe infrastrukturë është i dukshëm për të gjithë.”
