Frederick Abrahams do të dalë para trupit gjykues përsëri të hënën e javës së ardhshme ku do të flas nga banka e dëshmitarit në rastin kundër ish-krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Ai ka dëshmuar për tri ditë me radhë lidhur me raportet që organizata ku ai punon, Human Right Watch, i ka publikuar në periudhën e luftës në Kosovë.
Në pjesën më të madhe të seancës ai është pyetur nga mbrojtja e Kadri Veselit, avokati Ben Emmerson, derisa ka folur për intervistimin që u kanë bërë personave lidhur me krimet e pretenduara të luftës.
Dëshmitari Abrahams: Ka pasur persona që kanë thënë nuk do të flasim për këtë gjë, unë e them me vendosmëri që ka pasur raste por nuk ju jap do t një përqindje.
Avokati Emmerson: Mund jetë një rast?
Dëshmitari Abrahams: Jo, nuk është një rast,. Nuk ka mundësi të jetë një rast.
Avokati Emmerson: Dhjetë?
Dëshmitari Abrahams: Nuk jam në pozicion të ju jap një shofer por po ju them në kuadër të punës që kemi kryer ne, kanë qenë më shumë se dhjetë raste.
Avokati Emmerson: Ju hezitoni të jepni përqindjen e shqiptarëve që keni intervistuar të na jepni përqindjen e atyre që ju kanë thënë diçka relevante për një krim dhe ata që nuk e ndanin informacionin për shkak se kishin frikë apo se ishin besnik ndaj kauzës. Supozohet që nuk jeni të gatshëm të jepni një pikëpamje sa i takon numrit të personave që keni intervistuar, sa persona keni intervistuar ju dhe nga ky grup që keni intervistuar ju, sa ju kanë treguar diçka që kishte lidhje me një krim por që nuk e ndanin këtë informacion sepse kishin më shamë frikë sesa besnikëri.
Dëshmitari Abrahams: Nuk ju jap do të një llogaritje sasiore.
Avokati Emerson: Po një përqindje?
Dëshmitari Abrahams: Nuk jam në pozicion të ju jap as përqindje.
Avokati Emmerson është ndalur edhe te hulumtimi i Human Right Watch, i redaktuar nga Fred Abrahams, i cili fliste për keqtrajtimin e serbëve dhe pakicave, në periudhën menjëherë pas luftës kur po ktheheshin refugjatët.
Avokati Emmerson: Në këtë paragraf ju thoni që kam rishikuar dhe redaktuar raporti ne Human Right Watch që titullohet abuzime kundër serbëve dhe romëve në Kosovën e re Në këtë raport thuhet pjesërisht si më poshtë: Civilë shqiptarë kanë marrë pjesë në shumë prej djegieve dhe plaçkitjeve të pronave serbe dhe rome. Me sa e kuptuar ju, kur flitet për civilët, civilët kanë civilë apo, persona që nuk janë përfshirë në luftime. Pra, kjo nuk ka lidhje me UÇK-në, ju thoni thjeshtë civilë.
Dëshmitari Abrahams: Po, nuk ka lidhje.
Avokati Emmerson: A pajtoheni me mua që ka pasur shumë civilë të përfshirë në akte të tilla që nuk është se nuk ishin pjesë e UCK-së, por ndoshta ishin besnikë ndaj UÇK-së, pavarësisht kësaj nuk kishin lidhej me UÇK-në.
Dëshmitari Abrahams: Ju keni më shumë informacion për këtë temë sesa unë, megjithatë një civil kur i merr armët, civili nuk quhet më civil. Nuk janë anëtarë të UÇK-së, nëse e ke fjalën për këtë.
Dëshmitari Abrahams: Nuk ka pikë dyshimi se ka pasur individë që e ekzagjeruan rolin e tyre në luftime dhe njëkohësisht e kam besuar atëherë dhe sot se për ta bërë kështu në mënyrë të vazhdueshme të dukshme do të ishte e rrezikshme, sepse ata individë që vërtetë kishin sakrifikuar jetën e ty nuk do të toleronin pretendime të tilla të pavërteta kur njerëzit mundoheshin të përfitonin nga popullaritet i UÇK-së.
Avokati Emmerson: Në atë kontekst, ku njerëzit pretendonin se ishin më të rëndësishëm sesa ishin, unë nuk po sugjeroj që këta njerëz ishin përgjegjës për numrin e kufizuar të incidenteve të vrasjeve, megjithatë përfundimi juaj është që kishte prova të besueshme që ishin të përfshirë ushtarët e UÇK-së, megjithatë e vërteta është që njerëzit mund të hynin dhe dilnin nga UÇK, kemi dëgjuar këtu në sallën e gjyqit dëshmitarë që na kanë thënë një ditë kyçeshin në UÇK dhe pastaj çkyqeshin, ju e dini këtë gjë apo jo.
Avokati Ben Emmerson: Thoni që incidentet më të rënda të dhunës kanë ndodhur nga pjesëtarët e UCVK-së, megjithëse udhëheqësia e UÇK-së ka nxjerrë një deklaratë me datë 20 korrik duke dënuar sulmet mbi serbët dhe romët, ju vazhdoni që mbetet e paqartë nëse këto rrahje dhe vrasje kanë ndodhur nga njësitet e UÇK-së që kanë qenë vendore të UÇK-së, pa miratimin apo pa sanksione zyrtare. Pra, ajo çfarë thoni këtu apo çfarë doja të shpjegonit më tej për të kuptuar atë çfarë keni thënë si pjesë e deklaratës tuaj, është që nuk është e qartë nëse këto vrasje dhe rrahje kanë ndodhur pa sanksione zyrtare të UÇK-së, ose nëse përfaqësonin një politikë të bashkërenduar të UÇK-së.
Dëshmitari Abrahams: Çfarë thotë raporti është kjo që në atë kohë ne e kishim të paqartë se deri në çfarë mase këto sulme, kjo dhunë, vrasjet edhe rrahjet, ishin autorizuar nga forcat vendore, ose ishin kryer nga forcat vendore, ose ekzistonte një politikë e bashkërenduar në qendër, përfshirë Shtabin e Përgjithshëm, në atë kohë ishte e paqartë, në atë kohë nuk kishim prova për të vërtetuar që këto ishin politika që vinin nga shtabi i përgjithshëm.
Avokati Emmerosn: Psh kur ju përmendi zotin Thaçi, ajo çfarë po thoni ju mund të bëni deklarata të forta, që ata kanë bërë deklarata të forta sa i takoni kritikimit dhe sa i takon individëve që kishin shkelur ligjin, dhe duke përdorur fjalët e përdorua prej jush kishte akte që ishin kryer nga person të cilët dukej që kishin qenë të veshure me uniformë të UÇK-së.
Dëshmitari Abrahams: Qëndrimi ynë atëherë, dhe qëndrimi im sot e kësaj dite, është shpeshtësia dhe intensiteti i krimeve që kryheshin në atë kohë duhet të çonte në një përgjigje nga UÇK-ja ekzistuese aso kohe, sepse niveli i veprimeve të tilla ishte se i caktonte barrën palëve në konflikt megjithëse konflikti kishte përfunduar në atë kohë. Pra e kishte barrën pala përkatëse që të paktën të bënte hetime siç duhej në mënyrë që të merreshin hapat e nevojshëm për të minimizuar apo lehtësuar, për të trajtuar krimet e tilla.
Pyetje kanë shtruar edhe mbrojtja e Thaçit dhe ajo e Krasniqit, si dhe prokurori Alan Tiger.
Gjithashtu, Fred Abrahams i është përgjigjur edhe pyetjeve të trupit gjykues rreth takimit që ai e ka pasur me Hashim Thaçin dhe Fatmir Limajn në nëntor të vitit 1998.
Në shumë prej pyetjeve, dëshmitari ka thënë se nuk i kujtohet se ai kishte marrë përgjigjet nga Thaçi apo nga Limaj.
Ndërsa kur është pyetur për marrëdhënien në mes të Thaçit dhe Limajt, ai ka thënë se përshtypja e tij ka qenë që Thaçi ishte epror.
“Nuk mund të flas për rangjet që mbanin ata por ne u larguam nga takimi me përshtypjen që Thaçi ishte në nivel më të lartë, kishte më shumë autoritet, ai fliste kryesisht gjatë takimit, ndonëse nuk jam i sigurt që ai ishte personi që ju përgjigje pyetjeve, por ai ishte folësi kryesor dhe kishte një pozicion me autoritet sipas përshtypjes sonë”, ka thënë ai.
Gjykatësi Gejnor: Ju kishit informacion të hollësishëm të paktën për 138 persona të zhdukur, që ishin parë herën e fundit nën ruajtjen e UÇK-së?
Dëshmitari Abrahams: Po.
Gjykatësi Gejnor: A diskutuat ju me takimin që kishit me Thaçin dhe Limaj për këta 138 persona të zhdukur.
Dëshmitari Abrahams: Jo, nuk kemi diskutuar për këtë.
Gjykatësi Gejnor: Nga perspektiva e një organizatë për të drejtuar e njeriut, ju takoheni me anëtarë të lartë të UÇK-së, a nuk ishte ky moment i përshtatshëm që të diskutoni gjëra të kësaj natyre me këta përfaqësuesit e UÇK-së?
Dëshmitari Abrahams: Qëllimi i këtij takimi ishte që të vinim në kontakt të parëm e këtë ushtri, me këtë grup të armatosur, ne nuk e dinim e kë po takonim, qasja që kishim ne aso kohe ishte të hapnim një linjë komunikimi për çështjen e të drejtave të njeriut, që të vazhdonim që të bisedonim, të merrnim dhe jepnim me palën tjetër dhe të krijonim të marrëdhënieve që ne të vazhdonim të ndanim me ta shqetësimet tona dhe të merrnim informacion që ishte me rendësi për punën tonë. Mendoj se pjesë e arsyeve të mënyrës se si e kemi trajtuar bisedën është se e kemi parë këtë si takim të parë. Nëse do të ta dija që ky do të ishte takim i parë dhe nië vetëm deri pas përfundimit ë konfliktit, megjithëse konflikti do të vazhdonte deri në nëntor, po të dija, sigurisht që do të ishte futur më tepër hollësi.
Ndërsa lidhur me vrasjet e pretenduara ndaj atyre që njiheshin si kolaboracionistë, dëshmitari ka thënë se nuk i kujtohet të ketë diskutuar për këtë në takim me Thaçin dhe Limjan.
Ai është pyetur edhe rreth takimit të dytë me Thaçin, sipas tij në Prishtinë më 1999, për të cilin ka thënë se është zhvilluar kryesisht në gjuhën shqipe.
Pas këtyre pyetjeve, kryegjykatësi e ka mbyllur seancën dhe ka bërë të ditur se dëshmia vazhdon të hënën e 11 shtatorit.
Në çështjen gjyqësore kundër ish-krerëve të UÇK-së deri tani janë dëgjuar 21 dëshmitarë të ZPS-së, përfshirë zyrtarin e Human Right Watch. Ndërsa vetëm pesë prej tyre kanë dëshmuar pa masa mbrojtëse dhe seanca të hapura për publikun.
Gjykimi ndaj Thaçit dhe të tjerëve ka nisur me 3 prill me deklaratat hyrëse ku të gjithë janë deklaruar të pafajshëm për akuzat për krime të pretenduara të luftës.
Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Jakup Krasniqi e Rexhep Selimit ndodhen në qendrën e paraburgimit në Hagë prej nëntorit të vitit 2020.
