Në fillim të majit, anëtarë të partisë së kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, morën pjesë në zgjedhjet parlamentare në Maqedoninë e Veriut; në fillim të qershorit, dy këshilltarë të Qeverisë së tij do të garojnë në zgjedhjet lokale në dy komuna me shumicë shqiptare në jug të Serbisë.
Si atëherë, edhe tash, ky angazhim ngjalli reagime.
U cilësua edhe si “tendencë për të shtrirë ndikimin te shqiptarët në rajon”, edhe si përpjekje për “përçarje”.
Vetë Zyra e Kurtit nuk iu përgjigj interesimit të REL-it për të komentuar mbështetjen e shprehur të kryeministrit për kandidatë të caktuar.
Një ditë më herët, Kurti mori pjesë në një tubim të Partisë për Veprim Demokratik, që u mbajt në Prishtinë.
Ardita Sinani, nga kjo parti, është këshilltare politike e Kurtit, dhe do të garojë për kryetare të Komunës së Preshevës, në zgjedhjet e 2 qershorit.
Ragmi Mustafi, po nga kjo parti, është këshilltar i zëvendëskryeministrit të Kosovës, Besnik Bislimi, dhe do të garojë për kryetar të Bujanocit.
“Më kanë thënë që nuk bën të marr pjesë vetëm te dy kandidatë… Unë shkoj aty ku më thërrasin”, tha Kurti në tubimin ku ishin të pranishëm edhe Sinani, edhe Mustafi.
Ai u bëri thirrje votuesve në Preshevë e Bujanoc që t’i mbështesin këta dy kandidatë.
Mbështetje a përçarje?
Partia për Veprim Demokratik – që vepron në Luginë të Preshevës, apo komunat Preshevë, Bujanoc e Medvegjë – është e përfaqësuar në Kuvendin e Serbisë me deputetin Shaip Kamberi.
Nga kjo parti thonë se për shqiptarët e Luginës ekzistojnë dy rrugë: “ose t’i ndjekin politikat e Beogradit, ose të Prishtinës”.
PVD-ja, sipas tyre, i ka zgjedhur ato të Prishtinës.
Ragmi Mustafi, i cili është këshilltar i zëvendëskryeministrit të Kosovës Besnik Bislimi, dhe do të garojë për kryetar të Bujanocit.
“Ne e konsiderojmë si kryeqendër të shqiptarëve Prishtinën. Ne e konsiderojmë për kryeministër kryeministrin e Republikës së Kosovës. Për ne, kjo është më se e qartë. Për të tjerët… shpresoj që edhe ata ta kuptojnë”, tha Mustafi për Radion Evropa e Lirë.
Sinani nuk pranoi të fliste për REL-in, por gjatë fjalimit që mbajti në tubim, Kurtit iu drejtua si “kryeministër i shqiptarëve të Luginës së Preshevës”.
Partitë shqiptare në Preshevë do të garojnë me gjashtë lista zgjedhore, ndërsa në Bujanoc me katër.
Disa përfaqësues të tyre, me të cilët bisedoi Radio Evropa e Lirë, thanë se bashkëpunimi me Kosovën është jetik për ta, pavarësisht se kush është në krye të Qeverisë së saj.
Por, mbështetja e Kurtit vetëm për Partinë për Veprim Demokratik, sipas kreut të Alternativës për Ndryshim, njëherësh kandidat për kryetar të Preshevës, Visar Mehmeti, ka trazuar skenën politike dhe votuesit potencialë.
“Përçarje, pa diskutim, do të mbjellë. Vetëm ka filluar dhe besoj që, ditëve të ardhshme, do të shtohet doza e përçarjes mes subjekteve [politike] dhe mes votuesve”, tha Mehmeti për Radion Evropa e Lirë.
Kandidati për kryetar të Preshevës, Sami Salihu, nga Lëvizja për Reforma, tha se mbështetja e Kurtit për vetëm një subjekt politik, “nuk i shërben forcimit të demokracisë lokale në Luginën e Preshevës”.
“Për pushtet lokal, gara është e brendshme. Ndërhyrja e minon demokracinë”, sipas Salihut.
Me tone kritike u shpreh edhe kryetari aktual i Komunës së Bujanocit, Nagip Arifi, drejtues i Partisë Demokratike dhe kandidat i saj edhe për një mandat.
“Kryeministri i Republikës së Kosovës duhet t’i ftojë shqiptarët të dalin të votojnë dhe, normalisht, të votojnë sipas dëshirës dhe mendjes së tyre. Por, jo të bëjë thirrje se cilin subjekt ose cilin kandidat ta votojnë”, tha Arifi.
Përfaqësuesit e partive politike, jashtë PVD-së, ngrenë pikëpyetjen se a nënkupton mbështetja e Kurtit për PVD-në qëndrim shtetëror apo qëndrim individual të kryeministrit ose të partisë së tij – Lëvizjes Vetëvendosje.
Me këtë pyetje, Radio Evropa e Lirë iu drejtua edhe Zyrës së Kurtit, edhe asaj të presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani, por, deri në publikimin e këtij artikulli, nuk mori përgjigje.
“Ndërhyrje”
Për Belgzim Kamberin, nga Instituti për Politika Sociale “Musine Kokolari” në Prishtinë, kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po synon ta shtrijë ndikimin e tij te shqiptarët përtej kufijve të Kosovës, duke u përfshirë në politikat dhe dinamikat elektorale të shteteve fqinje ku ata jetojnë.
“Është drejtpërdrejt ndërhyrje dhe, për më tepër, [kjo bëhet] në emër të Republikës së Kosovës, nga pozita e kryeministrit. Ky nuk është ndonjë lloj bashkëpunimi apo ndonjë lloj lobimi ndërpartiak”, u shpreh Kamberi për Radion Evropa e Lirë.
Sipas tij, marrja eventuale e pushtetit nga kandidatët e PVD-së në zgjedhjet lokale në Preshevë dhe Bujanoc, do t’i shërbejë edhe Kurtit “për ta fuqizuar pozitën e tij politike brenda Kosovës, duke thënë se unë nuk kam ndikim vetëm te shqiptarët në Kosovë, por edhe te shqiptarët në rajon, në Ballkanin Perëndimor”.
Zgjedhjet lokale në Serbi u mbajtën në disa komuna në Serbi në dhjetor të vitit të kaluar, ndërsa në mbi 60 njësi të vetëqeverisjes lokale që s’u mbajtën – përfshirë Preshevën e Bujanocin – do të mbahen më 2 qershor.
Dhjetorin e kaluar, në Serbi u mbajtën edhe zgjedhjet parlamentare dhe Kurti dhe partia e tij, edhe atëherë, mbështetën kandidatin e PVD-së për deputet, Shaip Kamberi.
Shqiptarët në jug të Serbisë
Tri komuna në jug të Serbisë – Presheva, Bujanoci dhe Medvegja – janë të banuara me shumicë shqiptare.
Të dhënat e regjistrimit të popullsisë në Serbi, më 2022, treguan se popullsia e këtij komuniteti përbëhet prej 61.687 banorësh.
Përfaqësuesit e tyre ankohen shpesh për pasivizim të adresave, mungesë të teksteve shkollore në gjuhën shqipe, mosnjohje të diplomave universitare nga Kosova e të tjera.
Sikurse edhe në vitet paraprake, Qeveria e Kurtit edhe për këtë vit ka ndarë një pjesë të buxhetit të shtetit “me qëllim të përkrahjes së Luginës së Preshevës”.
Rreth tri javë më parë, në zgjedhjet parlamentare në Maqedoninë e Veriut garoi edhe Bekim Qoku, këshilltar i Kurtit dhe anëtar i partisë së tij.
Në kuadër të listës së atjeshme zgjedhore VLEN, Qoku fitoi mandatin e deputetit.
Në një postim në Facebook këtë javë, kur edhe u konstituua Kuvendi i Maqedonisë së Veriut, ai falënderoi votuesit e Lëvizjes Vetëvendosje për suksesin e tij.
Lëvizja Vetëvendosje e Kurtit garoi edhe në tri bashki të Shqipërisë – Tiranë, Lezhë dhe Gjirokastër – në zgjedhjet e vitit 2021, por pa ndonjë sukses.
