NATO-ja i ka nisur të hënën stërvitjet për ta mbrojtur territorin e vet nordik, të porsazgjeruar, ku do të marrin pjesë më shumë se 20.000 ushtarë nga 13 vende, në ushtrimet që zgjasin gati dy javë në rajonet veriore të Finlandës, Norvegjisë dhe Suedisë.
Finlanda merr pjesë me mbi 4.000 ushtarë në stërvitjen “Përgjigja Nordike 2024”, që nënkupton se ajo do të bëhet vendi i parë i ri i NATO-s me pjesëmarrjen më të madhe në një ushtrim të aleancës ushtarake, sipas ushtrisë finlandeze.
“Për herë të parë, Finlanda merr pjesë si anëtare e NATO-s në ushtrimin e mbrojtjes së përbashkët të të gjitha rajoneve të aleancës”, thanë Forcat e Mbrojtjes të Finlandës në një komunikatë.
Forcat e Armatosura të Suedisë thanë se 4.500 pjesëtarë nga forcat ajrore, ushtria dhe marina e saj do të marrin pjesë në stërvitje, e cila po mbahet në kushte dimërore arktike.
Finlanda, e cila e ndan një kufi 1.340 kilometra të gjatë me Rusinë, iu bashkua NATO-s në prill 2023, pas një vendimi historik duke i dhënë fund neutralitetit ushtarak disa dekadësh. Fqinja e saj, Suedia është duke i përfunduar formalitet për t’u futur në aleancën ushtarake si anëtarja e 32-të, pasi kërkesa e saj për anëtarësim është ratifikuar nga të gjithë anëtarët e NATO-s.
Suedia pritet që zyrtarisht të jetë pjesë e NATO-s gjatë këtij muaji.
Finlanda dhe Suedia kishin zhvilluar marrëdhënie të forta me NATO-n pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, por opinioni publik kishte qenë fuqishëm kundër anëtarësimit të plotë, derisa Rusia e pushtoi Ukrainën më 2022.
Neutraliteti ushtarak shihej si mënyra më e mirë për t’i shmangur tensionet me Rusinë, fqinjin e tyre të fuqishëm në rajonin e Detit Baltik. Por, agresioni rus ia ndryshoi mendjen opinionit publik në të dyja vendet, dhe ato aplikuan për t’u bërë anëtare të NATO-s në maj 2022.
Për shumë vite – kjo stërvitje e NATO-s e mbajtur çdo dy vjet në ekstremet arktike në veri të Norvegjisë – është quajtur “Përgjigja e Ftohtë”.
Megjithatë, “falë zgjerimit të NATO-s me Finlandën dhe përfundimisht edhe me Suedinë, ne jemi tani duke i zgjeruar edhe ushtrimet në një Përgjigje Nordike”, thanë Forcat e Armatosura të Norvegjisë në një komunikatë.
Kjo stërvitje nordike është pjesë e Steadfast Defender 24, stërvitjeve më të mëdha të NATO-s në dekadat e fundit, ku do të marrin pjesë 90.000 trupa gjatë ushtrimeve disamujore që kanë për qëllim të dëshmojnë se aleanca mund t’i mbrojë të gjitha territoret e veta deri në kufi me Rusinë.
Vendet pjesëmarrëse në stërvitjen e tanishme, e cila mbahet nga 15 marsi, janë Belgjika, Britania, Kanadaja, Danimarka, Finlanda, Franca, Gjermania, Italia, Holanda, Norvegjia, Spanja, Suedia dhe Shtetet e Bashkuara./rel