Aeroporti i Helsinkit pastron borën në pistë vetëm në 11 minuta. Por pse disa vende të tjera nuk mund ta bëjnë të njëjtën gjë?
Siç u raportua ditë më parë, reshjet e dendura të shiut dhe borës e pamundësuan operimin e sigurt të fluturimeve nga aeroporti i Mynihut i cili ndaloi së punuari.
Dhe shqetësimet për vonesa dhe anulime, pasagjerët i kanë shprehur në rrjete sociale.
Por, pse ndodh që disa aeroporte janë më të aftë të përballojnë borën se të tjerët?
Sipas Aeroportit të Mynihut, kushtet e motit nuk janë “për tu krahasuar”.
Temperaturat rreth pikës së ngrirjes, si ato të përjetuara në Gjermani, krijojnë “borë të lagësht”, që është më e vështirë për t’u pastruar se akulli i thatë.
Ndërkohë, në vendet nordike si Finlanda, temperaturat më të ulëta të dimrit në intervalin minus 2-4°C e bëjnë borën më të thatë dhe më të fortë, shkruan Euronews.
Ky lloj “pluhuri” mund të fshihet më lehtë.
Si ndikon moti gjatë dimrit në udhëtimet ajrore?
Reshjet e borës krijojnë kushte sfiduese për udhëtimin ajror, nga rrëshqitja në pistë, deri te dukshmëria e ulët.
Gjithashtu “shiu i ngrirë”, si ai i Mynihut, është i mundimshëm. Kjo është kur uji i ftohtë ngrin në kontakt me sipërfaqe si pistat dhe aeroplanët.
Kjo mund të rezultojë në grumbullimin e akullit, i cili mund të jetë i rrezikshëm për aeroplanët, pajisjet tokësore dhe infrastrukturën e aeroportit si linjat e energjisë elektrike.
Në këto kushte, pistat dhe aeroplanët duhet të “shkrihen” për t’i bërë ato të sigurta për ngritje dhe ulje.Në kufizime të kontrollit të trafikut ajror, mund të dërgojnë edhe erërat e forta, të cilat pamundësojnë fluturimin e aeroplanëve, aq sa ishte parashikuar.
Si e përballon Aeroporti i Helsinkit motin gjatë dimrit?
Në aeroportin e Helsinkit, një flotë prej 200 automjetesh dhe makinerish, janë në gjendje gatishmërie për të pastruar pistat e tij.
Këto operohen nga 135 punonjës, 75 prej të cilëve janë rekrutuar për të punuar vetëm gjatë sezonit të dimrit.
Detyrat e zakonshme përfshijnë fshirjen e borës, monitorimin e gjendjes së pistave, dhe masat për të parandaluar ngrirjen.
Punonjësit duhet të pastrojnë borën e pistës 3500 metra të gjatë dhe 60 metra të gjerë në vetëm 13 minuta.
Zakonisht ata janë në gjendje ta kryejnë detyrën për 11 minuta, përcjell telegrafi.
Por kur godet një stuhi e madhe bore, vonesat nuk mund të shmangen gjithmonë.
Zakonisht, Helsinki goditet një deri në tri herë me kushte sfiduese të motit, të cilat kanë ndikim në trafikun ajror.
Dhe mbyllja e një aeroporti në Finlandë për shkak të kushteve gjatë dimrit, është shumë e rrallë.
Çfarë ndodhë në një situatë të tillë, për shembull në aeroportin e Londrës?
Edhe pse përgatitjet për motin gjatë stinës së dimrit të shtetit finlandez janë lider në industri, aeroportet e tjera kanë plane të forta edhe për motin e pafavorshëm.
Për shembull, në Gatwick, mbi 350 persona janë trajnuar për pastrimin e borës dhe akullit.
Pastrimi i borës dhe trajtimi i ngrirjes së akullit në pistë, mund të zgjasë disa minuta.
Për strategjinë e pastrimit të rrugëve dhe pistave atje operojnë 20 automjete të vogla dhe 30 traktorë.
Veç kësaj, aeroporti teston planet e tij të motit dimëror çdo vit përmes operacioneve të drejtpërdrejta dhe skenarëve të simuluar.
Karakteristikat e motit të dimrit janë të vështira për t’u parashikuar
Përgatitja për motin gjatë dimrit nuk është aq e thjeshtë sa parashikimi i temperaturave dhe reshjeve të borës.
Parashikimi i llojit të borës dhe reshjeve të borës me saktësinë e nevojshme për menaxhimin e aeroportit, kërkon aftësi të shumë ekspertëve të parashikimit.
Kjo bëhet në bashkëpunim të ngushtë me organizatat e ekspertëve, si Instituti Meteorologjik Finlandez, i cili ofron informacion të saktë dhe të përditësuar mbi fenomenet e motit që ndikojnë në trafikun ajror.